مهمترین بخش چرخشی موتور ماشین، یاتاقانها هستند. یاتاقانهای موتور هم اصطکاک بین قسمت چرخان موتور و قسمت ثابت را کاهش میدهند و هم میل لنگ را پشتیبانی میکنند. مواد یاتاقان باید به دلیل فشارهای ناشی از انفجارهای داخل موتور (احتراق داخلی)، فوق العاده محکم باشد. کاهش اصطکاک تا حدی با این واقعیت حاصل میشود که فلزات غیر مشابه با اصطکاک و سایش کمتری نسبت به مواد مشابه در برابر یکدیگر سر می خورند. بنابراین یک ماده یاتاقان آلیاژی در حرکت دادن میل لنگ فولادی بسیار بهتر از یاتاقان استیل یا چدن عمل میکند.
یکی دیگر از وظایف یاتاقان ایجاد و نگهداری یک فیلم از روغن است. یاتاقانها معمولاً عمل حرکت دادن قطعات متحرک را بسیار خوب انجام میدهند. اما، اگر یاتاقان خراب شود، نتایج آن میتواند فاجعه بار باشد. حتی در صورت خرابی، معمولاً تقصیر یاتاقان نیست. با کمی بررسی، یک متخصص یا تکنسین موتور میتواند یکی از دهها دلیل سایش یا خرابی زودرس را کشف و از بین ببرد. پس از یاتاقان زدن باید موتور خودرو را به سرعت خاموش کرد.
آوار، مانند خاک یا گرد و غبار، میتواند به سطح بلبرینگ آسیب قابل توجهی برساند. اگر سیستم از نوع روغن کاری باشد، خاک معمولاً خراشهای محیطی برجا میگذارد و اغلب در سطح یاتاقان باقی میماند. حتماً قبل از جمعآوری مجدد موتو ، سیستم روغن کاری را کاملاً شستشو دهید تا از خرابی یاتاقان موتور جلوگیری شود.
اگر اجزای موتور کاملا تمیز نباشند یک ذره خارجی به دام افتاده بین یاتاقان و محفظه باعث ایجاد یک سطح برجسته در یاتاقان میشود.. این کوهان کوچک میتواند منجر به تماس بین یاتاقان و میل لنگ شود. بنابراین همیشه باید از نصب یاتاقان در تمیزی سطوح اطمینان حاصل کنید.
عدم روغن کاری کامل در میل لنگ معمولاً منجر به فرسایش یاتاقان و خرابی کامل موتور میشود. اما، کارشناسان میگویند یک مسئله مهم در مورد روغن کاری که معمولا مورد توجه قرار نمیگیرد، روغن کشی نامناسب است. عدم وجود یک روغن مناسب باعث تماس فلز با فلز میشود که گاهی اوقات فقط به یک بلبرینگ یا اغلب با تعدادی از آنها برخورد میکند. هنگامی که یاتاقان در اثر کمبود روغن آسیب ببیند، سطح بسیار براق و شواهدی از خوردهشدگی پیدا خواهید کرد. به یاد داشته باشید، خرابی روغن به روشهای مختلفی بر روی یاتاقان ها قابل مشاهده است.
مواردی از قبیل مسدود شدن مجاری روغن، خرابی پمپ روغن، انتخاب یا نصب نادرست بلبرینگ، خرابی مخزن روغن، کم رسانی سوخت (که غالباً به دلیل انفجار سوخت و هوا از پشت حلقه های پیستون ایجاد می شود) یا کف و هوادهی را چک کنید.
گاهی اوقات، خرابیها در نتیجه خطاهای نصب ساده است، به عنوان مثال، اگر نیمه بلبرینگ بدون سوراخ روغن به طور نامناسب در موقعیتی قرار گیرد که سوراخ مورد نیاز باشد، آن ژورنال روغن کاری نخواهد شد.
انواع دیگری از خطاهای مونتاژ نیز ممکن است دیده شود. اگر میله اتصال یا درپوش بلبرینگ اصلی در موقعیت نامناسبی نصب شده باشد، یا اینکه بلبرینگ به طور ایمن در محل قرار نگرفته باشد، روغن کاری کافی نخواهد بود و باعث خرابی می شود.
روشهای دقیق نصب از هر جنبه در ساخت موتور بسیار مهم هستند. خطاهای سهل انگارانه همیشه گران تمام میشوند.
اصطلاح “ساییده شدن” به نیروی بیرونی ایجاد شده توسط بخشی از یاتاقان که در بالای سوراخ غلاف قرار دارد در هنگام تنظیم نیمههای یاتاقان، اشاره دارد. این ماده “اضافی” قطر خارجی یاتاقانها را هنگام مونتاژ محکم در برابر سوراخ محفظه نگه میدارد.
افزایش سطح تماس بین سوراخ محفظه یاتاقان و میله اتصال، ساییدگی یاتاق را به حداقل میرساند، به انحراف سوراخ و به انتقال گرما کمک میکند.
ساییده شدن بیش از حد ممکن است در نتیجه تلاش برای کاهش مصرف روغن با پر کردن درپوش بلبرینگ، مونتاژ کلاهکهای بلبرینگ با گشتاور بیش از حد و موارد دیگر باشد. از طرف دیگر، این ساییدگی منجر به بلبرینگهایی میشود که به صورت ایمن در سوراخ نگه نداشته نشده و در داخل محفظه به عقب و جلو حرکت میکنند.
از آنجا که تماس بین یاتاقان پشت و سوراخ محفظه برای خنک سازی ضروری است، این شرایط به معنای آن است که انتقال گرما از یاتاقان به درستی اتفاق نمیافتد، و در نتیجه باعث گرم شدن بیش از حد و خراب شدن سطح یاتاقان میشود.
نواحی براق به دلیل ساییدگی به عقب و جلو در پشت یاتاقان دیده خواهد شد. در برخی موارد، ممکن است تغییر رنگ در جایی مشاهده شود که روغن در بین دو سطح کار کرده و سوخته است.
شل شدن موتور میتواند میل لنگ را تضعیف کند و بر میله اتصال و یا یاتاقانهای اصلی تأثیر بگذارد.
میل لنگ داغ یا تحمیل بار بیش از حد، میتواند به طور مشابه بر روی بلبرینگها تأثیر بگذارد. تنظیم و کارکرد موتور باید همیشه دنبال شود و مواد مناسب برای کاربرد انتخاب شوند.
دارنده وسیله نقلیهای که نشتی روغن دارد، باید بسیار مراقب و گوش به زنگ باشد اما، برخی از دارندگان وسایل نقلیه که دارای اتومبیل یا کامیون هستند که اصلا نشتی روغن ندارند، حتی در وضعیت جدیتری قرار دارند. دستکم نشتی روغن به راننده هشدار لازم را میدهد. به این مورد نشت روغن بسیار دقت داشته باشید.
موتوری که به نظر میرسد فاقد نشت است را میتوان نادیده گرفت، با این وجود پس از مدت زمان معینی، روغن شروع به تخریب میکند و اسیدهای موجود در روغن به سطح بلبرینگ حمله میکنند.
انتخاب مناسب یاتاقانها کمک زیادی به ساخت یک موتور با کارکرد مناسب میکند. و فاصلههای بلبرینگ مونتاژ شده برای اطمینان از سفت یا خیلی شل بودن بلبرینگها همیشه باید به عنوان بررسی نهایی انجام شود.
توجه به فرآیندهای ماشینکاری و انتخاب مواد مناسب از ابتدا، به شما کمک میکند تا احتمال خرابی در جاده را کاهش دهید.
با بازدید دورهای موتور خود از بروز مشکلات جلوگیری کنید چرا که در صورت هر گونه یاتاقان زدن خودرو هزینه زیادی را باید متقبل شوید. گاهی اوقات میزان آسیب به حدی است که پیشرانه از کار افتاده و دیگر روشن نمیشود؛ در چنین مواقعی کار از کار گذشته و بایستی موتور خودرو به طور کامل باز شده و از نو سر همبندی گردد.
سرویس های مرتبط:
خرید اقساطی خودروی همراه ماشین
خدمات امداد خودروی همراه ماشین